Antropologie (menskunde of mensleer) is een tak van wetenschap die de mens in al zijn aspecten, zowel fysiek als cultureel, bestudeert. Het wordt tot de gedragswetenschap en de sociale wetenschappen gerekend. Doordat deze gedragswetenschap zo’n breed veld bestrijkt werd vanaf midden 20e eeuw een opdeling gemaakt in verschillende specialistische studiegebieden. Antropologie wordt door de American Anthropological Association (AAA) in vier gebieden onderverdeeld. In Noord-Amerika krijgen antropologiestudenten dan ook al deze velden onderwezen, terwijl in Europa voor alle deelgebieden aparte opleidingen bestaan.
De deelgebieden zijn:
- Biologisch, fysisch of antropobiologie, die de mens als biologisch organisme, het gedrag van primaten, menselijke evolutie (Paleoantropologie), de paleopathologie en de bevolkingsgenetica bestudeert.
- Linguïstisch, die de variatie in taal door tijd en ruimte bestudeert en ook het sociaal gebruik van taal en de relatie tussen taal en cultuur.
- Archeologie, die de materiële overblijfselen van menselijke samenlevingen bestudeert (vooral in de Verenigde Staten van Amerika)
- Sociaal of cultureel (vroeger ‘volkenkunde’ of ‘etnologie’), die o.a. het sociale gedrag, de economische structuur en de ideologie (inclusief religie) van volken en bevolkingsgroepen bestudeert (in de Verenigde Staten is de term cultural anthropology in zwang, in Groot-Brittannië de term social anthropology. In Vlaanderen is de term sociale- en culturele antropologie gebruikelijk)
Verder worden tegenwoordig ook de volgende deelgebieden in de antropologie onderscheiden:
- Economisch, maakt met behulp van etnografische methoden studie van economische instituties en gedrag
- Criminologisch, bestudeert het verband tussen een misdaad en de persoonlijkheid of uiterlijke kenmerken van de pleger (zie ook Fysionomie)
- Maritiem
- Medisch, die ziekten en geneeswijzen in verschillende culturen bestudeert
- Politiek, bestudeert de politieke vormen van verschillende culturen
- Religieus, onderzoekt de verhouding tussen de mens en “het hogere”. De vergelijkende studie van het religieuze beleven bij verschillende volkeren. Dit overlapt enigszins met de godsdienstpsychologie
- Visueel, de studie en productie van etnografische fotografie, film en nieuwe media
- Wetenschap
- Wijsgerig, die expliceert wat impliciet in het menselijk handelen besloten ligt
- Organisatie, waarin met een antropologische bril de organisatie wordt benaderd, ook wel organisatie-etnografie
